Was de vader van Theo Jongedijk een tijdgenoot van Michiel de Ruyter? De hoofdredacteur van dagblad Het Vaderland liet in 1964 zijn horoscoop trekken van zijn vorige levens. Jongedijk jr.: “Daaruit bleek dat hij ten tijde van de Engels-Nederlandse zeeslagen logboekschrijver was aan boord van een van de vijandelijke schepen, dus een tegenstander (!) van onze Michiel.” Mijn verslag over de film Michiel de Ruyter inspireerde gastschrijver Theo Jongedijk tot onderstaande bijdrage.
Mijn vader was een tijdgenoot van Michiel de Ruyter. In zijn tweede leven welteverstaan. Geboren Anno Domini 1557 in Londen.
Generatiegenoot van de door Martin Rep elders op dit blog bekwaam geportretteerde Nederlandse zeeheld was hij echter niet.
Michiel de Ruyter leefde van 1607 tot 1676. Mijn vader kwam, na eerder al een keer geboren te zijn in het jaar 1311, een halve eeuw eerder ter wereld dan de nu verfilmde zeeheld. In een tijd dat de gemiddelde ouderdom stukken lager lag dan tegenwoordig, was dat een groot maar statistisch geen onoverkomelijk verschil.
Een goede vriend en oud-collega in de journalistiek placht na het lezen van bovenstaande zinsneden hoofdschuddend op te merken: ‘Wie dit gelooft, krijgt een vliegtuig’. Het minste dat je als verantwoord journalist kan doen, is niet te goedgelovig te zijn.
De boude bewering dat mijn vader Jaap Jongedijk zijn tweede leven in de zestiende eeuw en deels in de zeventiende eeuw heeft verbracht kan ik ‘wetenschappelijk’ onderbouwen. Er is namelijk een rapport waarin de samensteller dit beweert.
Ik was dertien jaar oud toen mijn vader tegen het eind van 1964 een horoscoop liet trekken van zijn vorig leven. Dat deed hij beroepshalve. Mijn vader was zijn hele leven zoekende. Hij wilde zelf altijd proefondervindelijk vaststellen wat er aan de hand was.
Jaap Jongedijk was ook journalist. Hij maakte deel uit van de hoofdredactie van het liberale dagblad Het Vaderland in Den Haag en schnabbelde er af en toe wat bij. De klussen buiten de krant vergaarde hij op grond van zijn alom gewaardeerde kennis op het gebied van geloven, sekten, stromingen en verschijnselen.
Jaap Jongedijk deed als nevenfunctie de eindredactie van Zienswijze, uitgezonden door de Nederlandse Televisie Stichting (NTS), voorganger van de NOS. Presentator van het veelbekeken programma op de zondagavond was Jack van Belle.
Mijn vader heeft mij erfelijk belast met een grenzeloze nieuwsgierigheid. Jong als ik was, volgde ik zijn onderwerpen voor krant en televisie. Twee korte voorbeelden uit die tijd die ik mij nog herinner als de dag van gisteren.
Boodschappen van ‘gene zijde’
We gingen in Den Haag naar de Kring der Verbondenen. Een man die in het dagelijks leven zijn brood verdiende in de bouw ging voor als medium. Via hem kwamen boodschappen door ‘van gene zijde’. Verbazingwekkend was dat de stemmen die de Hagenees uitsprak, telkens verschilden van toon en taal. Meer dan lagere school had het medium niet gehad. Niettemin wisselde hij Frans en Engels foutloos af. De boodschappen werden genoteerd en later voor en door de leden geanalyseerd.
In Scandinavië hadden geluidstechnici ontdekt dat, als je een tape van een opnameapparaat hard afspeelde, op stille momenten tussen het gesproken woord stemmen waren te horen van geesten. Ik mocht bij de opnames voor Zienswijze aanwezig zijn.
Het experiment herhaalde ik thuis zelf. In mijn jeugdige onschuld riep ik de geesten op zich te laten horen. Een regenton met deksel gebruikte ik op mijn kamer als tafel. De nacht na de eigen opname hoorde ik een klopgeluid in de regenton. Het geluid ging niet meer weg. Ik werd er zo angstig van dat ik mijn spel opbiechtte. De ton moest onmiddellijk het huis uit en worden versplinterd. ‘Ben je gek geworden?!’, zei mijn vader.
De opdracht tot het vervaardigen van een reïncarnatiehoroscoop van Jacob Willem (Jaap) Jongedijk werd medio 1964 door Zienswijze verstrekt aan de heer W. Nienhuis van het Bureau voor Wetenschappelijk Toegepaste Cosmische Psychologie in Den Haag.
Een briefje van presentator Jack van Belle als bijlage bij het rapport uit de nalatenschap van mijn vader maakt duidelijk dat de opnamen voor het programma destijds plaatsvonden in de ambachtsschool achter Studio Irene in Bussum.
‘De filmerij is voortreffelijk verlopen, een ieder heeft zijn zegje gezegd’, laat Van Belle mijn vader weten. Ik heb geen herinnering aan de uitzending van destijds, maar het ‘wetenschappelijk’ onderzoek van Nienhuis biedt enig houvast.
In het rapport staan conclusies die thuis tot schampere opmerkingen leidden. Vader was een overloper die heulde met de vijand. In onze lekentaal betichtten wij hem ervan als tijdgenoot van Michiel de Ruyter aan de Engelse kant te hebben meegevochten in zeeslagen.
Volgens de cosmische psychologie van Nienhuis was het de planeet Mars in het tiende Huis die Jaap Jongedijk, in zijn tweede leven geboren in Londen, voorbestemde voor de krijgsdienst.
‘Koningin Elisabeth de Eerste voerde een conflictrijke buitenlandse politiek. Betrokkene (Jaap Jongedijk) verzamelde indrukken met gevaar voor eigen leven’. De onderzoeker legt hier een verband met de Spaanse Armada die in 1588 door de Engelsen werd verslagen. ‘Het wil ons voorkomen alsof betrokkene getuige is geweest van allerlei gebeurtenissen welke hij in opdracht van het gezag verzamelde’.
Terecht of onterecht was de vertaling thuis dat vader in zijn vorig leven het logboek van de Engelsen had bijgehouden. ‘Tenslotte stelden wij nog vast dat de betreffende in dit leven ongehuwd is gebleven, hetgeen echter geenszins wil betekenen dat er geen intiemere of vriendschappelijke relaties onderhouden zijn met de leden van de andere sexe’. Dat was in de jaren zestig een gedurfd vrijzinnige stelling. Ook al betrof het een vorig leven.
