Het ‘lekkerste bier ter wereld’ is alleen te koop in de abdij waar het gebrouwen wordt. De aanschaf is al een avontuur op zich. In de hemel is geen bier, daarom verkopen de paters het hier.
Om twee minuten voor één zet een pater de toegangspoort open. De bestuurder van de eerste auto rijdt langzaam de laatste honderd meters die hem nog scheiden van twee kisten heerlijk Westvleteren trappistenbier 10,2 procent. Zijn wachttijd van twee weken zal over minder dan een minuut voorbij zijn.
Wij zijn nummer zes in de rij. Hoeveel kilometer nummer één heeft gereden voor zijn kratjes, weet ik niet, ik heb vergeten naar zijn kentekenplaat te kijken. Voor ons is het vandaag een goede tachtig kilometer, maar dat komt doordat wij onszelf een valse start hebben gegeven en vanuit Gent zijn vertrokken, waar we een paar dagen vakantie hebben genoten. Straks, op terugreis naar Bussum, moeten we ruim 300 kilometer afleggen, een ritje van een kleine drie uur.
Het Vlaamse plaatsje Westvleteren ligt vlak bij de Franse grens. Maar onze reis is al twee weken geleden begonnen, op een dinsdag toen het klooster na het weekeinde weer de telefoonlijn openstelde voor bierreserveringen. Vanaf klokslag negen uur ’s morgens begon ik de afdeling bierverkoop van dit klooster in het Vlaamse land te bellen. Dat duurde geruime tijd. Niet vreemd, want op dat moment waren waarschijnlijk tientallen andere bierliefhebbers ook bezig dit nummer te pakken te krijgen. Dit trappistenbier uit Westvleteren, dat door kenners wordt geroemd als het lekkerste bier ter wereld, kun je immers alleen daar kopen waar het gebrouwen wordt. En je krijgt het alleen mee onder de aller strengste voorwaarden. Je mag het niet doorverkopen, je mag maar een keer in de drie maanden komen en je mag maar twee kisten kopen.
Achter ons is de rij auto’s inmiddels al flink aangegroeid. Maar iedereen doet rustig aan, inclusief de pater bierverkoop die de kisten uitreikt. Voordringen heeft geen enkele zin, er is genoeg voor iedereen – precies genoeg, jouw twee kratten bier staan te wachten op jou en alleen op jou.
Is Westvleteren ’t lekkerste bier dat er is? Het is heel lekker, zoveel is zeker. En de paters van de Sint Sixtus Abdij uit Westvleteren zorgen er niet alleen voor dat het lekker blijft, maar ook dat het heel moeilijk verkrijgbaar is. De abdij levert het alleen aan de eindverbruiker en niet aan groothandel, kroeg of tussenhandel.
In Gent bezoeken Dicky en ik het Lam Gods in de Sint Baafskathedraal, het schitterende Middeleeuwse veelluik van de gebroeders Van Eyck. Over dat Lam trouwens later meer; als we de kerk verlaten, hebben we voorlopig alleen maar belangstelling voor een droog onderkomen, want de regen klettert met bakken neer op de kinderhoofdjes van het plein voor de kerk. We rennen naar een etablissement schuin aan de overkant, schudden onze paraplu’s uit en leggen onze jassen op de bank. “Ha!”, roep ik verrast als ik de bierkaart opsla, “ze hebben hier Westvleteren. Geen wonder, we zitten relatief dichtbij.”
Mijn vreugde verdwijnt snel. Terwijl de bekende Belgische trappisten en andere bieren voor drie à vijf euro geprijsd zijn, wordt er voor een Westvleteren liefst 16 euro gevraagd. En dan nog een sterretje achter de prijs, verwijzend naar de voetnoot ‘indien voorradig’. Ook dit Vlaamse etablissement is afhankelijk van lieden die de tocht naar het klooster gemaakt hebben met het voornemen hun belofte aan de paters te breken en hun 48 flesjes, twee kratten, met een winstje door te verkopen aan een etablissement dat er graag goede sier mee maakt. Dezelfde prijs voor een Westvleteren werd onlangs gevraagd in café Goesting in ons eigen Gooise dorp.
De paters houden niet van zondaren. Vorig jaar bood de Nederlandse supermarktketen Jan Linders flesjes Westvleteren aan voor 9,95 euro per stuk. De winkel had driehonderd kratten van het exclusieve bier via een aantal kopers op de kop getikt. De voorraad was binnen de kortste keren uitverkocht, al was de prijs vier tot vijf keer zo hoog als aan de abdijpoort. De monniken eisten en kregen verontschuldigingen van de winkelketen, die vroom beloofde de stunt niet te zullen herhalen.
Het viel nog mee hoe lang het duurde voor ik de abdij aan de telefoon kreeg. Na twintig minuten proberen en opnieuw proberen hoorde ik, met een dik Vlaams accent, opeens “bierverkoop” aan de andere kant van de lijn. Ik sprak mijn verlangen uit om op die-en-die dag, zo-en-zo laat, twee kisten TW12 te mogen kopen. Op de website van het klooster had ik al gezien dat op die dag deze biersoort – en alleen die soort – des middags te koop zou worden aangeboden.
Het werd genoteerd. Mijn tijdvenster zou ’s middags om één uur opengaan en een halfuur later sluiten. De broeder schreef het kenteken van ons Fiatje Punto op. Zo kon hij niet alleen zien dat wij het werkelijk zouden zijn op de afgesproken dag, maar zouden wij drie maanden lang geen tweede bezoek aan het klooster mogen brengen om daar bier te halen. En dat terwijl drankzucht niet eens behoort tot de zeven hoofdzonden.
Als je ergens precies op een bepaalde tijd met zijn voor een kleine voorraad van je favoriete bier, zorg je dat je op tijd bent. Zo parkeerden we al ruim een uur van tevoren naast de toegangspoort van de bierdistributie. Gelukkig konden we die tijd benutten voor de lunch. Met een vooruitziende blik hebben de paters vlak naast de abdij een etablissement geopend, ‘In de Vrede’. Je kunt er niet alleen eenvoudig en prijzig eten, maar ook wat extra bier aanschaffen. Want – en dat wordt nauwelijks bekendgemaakt – hier kun je Westvleteren kopen buiten de strikte distributie aan de poort om.
Er staan wat Belgen met een zuinig gezicht te kijken bij de vitrine waar het aanbod wordt geëtaleerd. Een sixpack TW12 voor 23 euro, dat is bijna 4 euro voor een flesje, rekenen ze uit. Twee keer zo duur als verderop waar zo direct de gelimiteerde uitgifte gaat beginnen. Er staan ook chique houten kistjes met deksel, met een Westvleteren en zeven andere soorten trappist: 59 euro. Ze draaien zich om en lopen gebelgd naar buiten. Wij nemen een tosti en een boterham gerookte hesp; gezien de rit naar Holland die we nog voor de boeg hebben, zien we maar af van de unieke kans er een stevige trappist naast te laten zetten.
Dan is eindelijk het moment daar. We sluiten aan achter de rij auto’s met geregistreerde kentekenplaten. Na een klein kwartier staan we vooraan, dan wenkt pater bierverkoop dat we mogen binnenrijden.
Ik open de kofferbak en zet twee lege kisten, die we hebben meegebracht van de vorige keer, op de toonbank. Ik mag twee volle kratten pakken en achter in de auto zetten. Ik bied mijn creditcard aan en tik 94,80 euro af. Dat is 1,97 euro per flesje, en daar mag ik nog tien cent statiegeld per fles van aftrekken, als ik die straks gewoon bij Albert Heijn in Bussum inlever. Een tripel Westmalle kost daar meer!
We rekenen ons, kortom, de koning te rijk en rijden tevreden met onze kostbare lading terug. Nog een jaartje op smaak laten komen en dan kan er genoten worden. In de hemel is geen bier, maar wel bij de paters in Westvleteren.
