De Volksknar, het clubblad van het Genootschap van Ouweknarren van de Volkskrant, is niet meer. Necrologie van een krant waarin ten slotte één In Memoriam te veel verscheen.
Lambiek Berends is overleden, een paar dagen voor Kerstmis. Hij werd 82 jaar oud. Ik hoor ervan omdat een bevriende voormalige Volkskrant-collega erover schreef op Facebook. Lambieks ex-vrouw had hem een bericht gestuurd met een complete necrologie erbij.
Een paar dagen na Kerstmis was Martien Schurink gestorven; er lijken in december altijd meer mensen dood te gaan dan in andere maanden van het jaar. Martien was 78 geworden, zelf wist hij daar weinig meer van – zes jaar geleden had Alzheimer hem te pakken gekregen. Ook het overlijden van Martien, een van de aardigste collega’s van de Volkskrant, moest ik vernemen via Facebook.
Dat schuurt. Opeens en meer dan ooit voel ik het gemis van de Volksknar. Want daar en nergens anders behoor ik te lezen over het wedervaren van m’n oude collega’s. Over wat ze zijn gaan doen na hun vertrek bij de krant, hun pensioen, de boeken die ze nadien gingen schrijven, de functies die ze gingen bekleden, gemeenteraadslid, wereldreiziger, deelraadvoorzitter of burgemeester, tot en met hun onontkoombaar verscheiden.
De Volksknar, het onregelmatig maar frequent verschijnend ‘clubblad van het genootschap van Ouweknarren van de Volkskrant’, hield de band in stand tussen ons, de collega’s van de Volkskrant die jarenlang met elkaar optrokken op de werkvloer, in het café, soms ver daarbuiten. Bij de Volkskrant geen gezellige busreisjes voor onze gepensioneerden inclusief bezichtiging van de nieuwe drukpers, afgesloten met koffie en appeltaart met slagroom. De Ouweknarren hadden daar hun Volksknar voor.
De Volkskrant-redactie voelde als familie. Inclusief de etterbakjes van neefjes en vervelende ooms die daar onvermijdelijk deel van uitmaken. Wie er werkte, ging er nooit weg zonder daar later spijt van te krijgen. Lambiek Berends werkte twintig jaar bij de Volkskrant en belandde uiteindelijk bij Het Parool, maar bezocht nog altijd de bijeenkomsten van de Ouweknarren in café Scheltema in Amsterdam. Net zoals Maurits Schmidt, die dezelfde overstap maakte. Ik verruilde de Volkskrant voor De Gelderlander, waar ik zeer tevreden was, maar als ‘die Amsterdammer’ of ‘die man van de Volkskrant’ nooit volledig werd geaccepteerd. De Volksknar hield me stiekem toch bij de Volkskrant, en als het even kon, ging ik naar de knarrenborrels in Scheltema. Daar ontmoetten ze elkaar: de pensionado’s, de collega’s die bij de tv waren gaan werken, bij de NRC en zelfs bij De Telegraaf, maar die het liefst praatten over hun mooiste tijd – die bij de Volkskrant. Ze hoorden en vertelden er eindeloos dezelfde ouwelullenverhalen, en vertelden elkaar steeds opnieuw hoeveel beter de krant vroeger wel niet was, zonder dat ze dat zelf echt geloofden.
Een enkele keer werd er een een stukje van me in de Knar geplaatst. Even voelde het dan alsof ik nooit was vertrokken van de Wibautstraat. Er is ook wel eens een verhaal van me geweigerd. Hoofdredacteur Jacques de Jong was streng op de inhoud van de Volksknar.
Jacques de Jong was in zijn werkzame periode bij de Volkskrant een enigszins onzichtbare collega, die na zijn pensionering het hart en de ziel van het clubblad werd. Hij was de mede-oprichter en inspirator van de Knar. Gedurende achttien jaar verschenen maar liefst vierhonderdelf nummers van het clubblad. Een verbazingwekkend aantal. Jacques, de laatste tien jaar in zijn eentje hoofdredacteur, eindredacteur, opmaakredacteur, verslaggever en fotograaf van de Volksknar, had weliswaar ondersteuning van een vaste kern van Knarren, maar zonder hem bleek het onmogelijk de digitale krant voort te zetten. Niemand van hen achtte zich groot genoeg om in zijn schoenen te gaan staan. Zonder Jacques verschenen nog een paar nummers, daarna, in oktober 2023, was het definitief afgelopen.
Die laatste necrologie, die van de Opperknar zelf, was er eentje te veel geweest voor de Volksknar.
Website van de Volksknar, met alle verschenen nummers
Voor wie me nog zoekt op Facebook: stop maar. Ik ben ermee gekapt sinds Mark Zuckerberg, de baas van Meta/Facebook, zich met huid en haar heeft overgeleverd aan Donald Trump. Tijd voor mij om mijn account te sluiten.